Vijzel informatie

Vijzel wat is het?

Een mortier of vijzel is een beker met stamper die gebruikt wordt om te vermalen en te vermengen. Hij wordt uit hard materiaal gemaakt zoals steen, hout, porselein, aardewerk of kristal. Soms is de binnenkant gepolijst. In de keuken gebruik je een vijzel vooral om dingen fijn te malen. Denk hierbij aan het kapotslaan van hele specerijen, kneuzen van blaadjes van fijne kruiden of het malen van noten en pitten om die vervolgens te gebruiken in soep, saus of andere gerechten.

Vijzels worden overal ter wereld gebruikt en zijn een beetje de voorloper van de multihakker. Ze worden vooral gebruikt om kruiden- en specerijen mengsels te maken. Denk hierbij aan Indonesische boemboe’s, Indiase currypastas, Mexicaanse guacamole en de Italiaanse pesto. Door toevoeging van olie of sap ontstaat er een pasta die goed gebruikt kan worden in een gerecht of als dip.

Hoe bereid je een Vijzel voor?

Sommige vijzels hebben dus een wat ruwe binnenkant. Dit is niet erg, want dat zorgt voor een betere mengeling. Maar dan moet je hem voor gebruikt wel even voorbereiden. Dit is niet heel moeilijk:

1.    Neem een klein handje droge rijst en doe dit in de vijzel.
2.    Draai, plet en schaaf de rijst helemaal fijn. Gebruik hier flink wat kracht voor.
3.    Zodra het grootste gedeelte tot stof geworden is, schud je het er uit en herhaal je stap 1 en 2.
4.    De vijzel is klaar voor gebruik als het rijstmeel helemaal wit blijft tijdens het malen, dan weet je zeker dat je alle losse minuscule deeltjes opgenomen hebt.
5.    Spoel de vijzel af met schoon water en droog af.
6.    Neem nu een handje kokosrasp en draai en plet wederom flink.
7.    Op een bepaald moment zul je merken dat de kokos aan de wand blijft plakken. Dit wil je hebben.
8.    Draai nog een poosje door tot overal een laagje kokos zit. Laat de vijzel vervolgens een paar uur staan.
9.    De olie uit de kokos trekt nu in de poriën van de vijzel. Op die manier ontstaat er een oliehoudend laagje in de vijzel die voor een groot deel zal voorkomen dat geurtjes en smaken in de vijzel trekken.
10.    Spoel weer af en maak droog. De vijzel is nu klaar voor gebruik.

Goed malen is een kwestie van oefenen. Doe niet teveel in één keer in de vijzel en wees niet kinderachtig. Gebruik die spierballen! Het is echt de moeite waard, want de smaak van wat je in een vijzel gemalen hebt, is onovertroffen!